

اسلام اصول و توصیههای فراوانی برای طرز پوشش انسان تبیین کرده است. از آیات قرآن کریم گرفته تا احادیث معصومین و در نهایت برداشت و تفسیر عُلما از آنها برای تجویز اعتبار مصادیق آنها در اعصار مختلف با توجه به فرهنگ، رسوم و عرف جامعه همه و همه منابعی هستند که مسلمان میتوان به آنها رجوع کرده و مناسبترین راه را برای خود برگزیند.
حجاب بحثی اخلاقی است
اسلام میخواهد تا در بُعد پوشش هم مانند دیگر ابعاد سبک زندگی، کرامت انسانی حفظ شود. هم آراستگی داشته باشد و هم زیبایی. حد و حدود حجاب در اسلام، چه برای زنان و چه مردان، یک بحث اخلاقی است. نحوهی پوشش یک انسان گویای بخشی از اخلاق، فرهنگ و حتی تفکر اوست. از روی دیگر این پوشش به غیر از حدود فردی، به حدود اجتماعی هم مرتبط است. اگر بسیاری از رفتارهای ما شخصی است و بر جامعه و دیگر مخلوقات خدا به طور مستقیم اثرگذار نیست، برخی دیگر میتوانند به صورت مستقیم اثرات مفید یا مخرّبی بر جامعه داشته باشند.
حدود حجاب چه برای مردان و چه برای زنان، میزان آرایش و آراستگیِ صورت همچون مدل مو و محاسن برای مردان، نوع و رنگ لباس و مواردی از این دست هستند که میتوانند چهرهی یک شهر را زیبا یا زشت نمایند.
با توجه به میل انسان و مخصوصاً زنان به زیبایی و خوشپوشی، باید الگوهای پوششیِ زیبا و برازندهی زن مسلمان را در جامعه ترویج داد تا ذائقهها به سمت مدلهایی که بر مبنای سبک زندگی غربی بنا شده است نروند. این الگوها باید اولا منطبق بر حدود اسلامی بوده و ثانیاً با عرف همخوانی داشته باشد. اگر بخواهیم وارد مصادیق شویم، به نظر میرسد در عصر کنونی، چادر به عنوان برترین وسیلهی پوشش برای زنان شناخته شده است. البته در مرحلهی بعدی نیز میتوان از مانتوهای بلند و مناسب که پوشش کامل را حفظ کرده و برآمدگیهای بدن در آن مشخص نیست نیز نام برد.
اما به غیر از حد و حدودی که شرع مقدس اسلام تبیین کرده و سبک زندگی اسلامی را شکل داده، موارد دیگری نیز هستند که ممکن است موقتی بوده و در زمانهای خاصی توسط علمای همان زمان بیان شوند. ممکن است در دورههای مختلف با توجه به عرف و پیشرفت علم یا تغییر مکان زندگی، مصادیقی وارد زندگی انسان شوند که نیاز به تطابق آنها با سبک زندگی اسلامی باشد. اینجا یک طرز زندگی جدید پدید میآید.
کراوات یک نمونهی بارز از پوشیدنیِ جدیدی است که سالها پیش به سرزمینهای اسلامی ورود پیدا کرده است. هرچند ماهیّت کراوات منافاتی با سبک زندگی اسلامی ندارد، اما باید دید آیا با توجه به عرف، اهداف اسلام در تبیین پوشش انسان برای حفظ کرامت انسانی محقق میشود؟
در مورد کراوات شاید بتوان از این جنبه به قضیه نگاه کرد که استفاده از آن توسط یک مسلمان، او را شبیه انسان غربی کرده و ذهنیتها از ظواهر اسلامی دور میشوند.
پسندیده نیست مسلمانی که فرهنگها و سنتهای زیبا و مطلوبی دارد، از آنها دست کشیده و حتی ظاهرش را شبیه غیرمسلمانها کند.
محاسن و حفظ ریش هم به همین صورت تعریف میشود. حتی اگر روایتی در باب حفظ محاسن نداشته باشیم، صرف تقلید و پیروی از سبک زندگی غربی یا به عبارتی سبک زندگیِ کفار و غیرمسلمانها، مذموم و لازم الاجتناب است.