تعبیر بی مهری جریان حاکم را نتوان تعبیر گویایی از آنچه که بر خاندان پیامبر(ص) گذشته است دانست زیرا توصیف دقیقی از واقعیت تاریخی برخورد حاکمیت خلافت با بازماندگان پیامبر(ص) را در خود ندارد.
آنچه خلافت پس از پیامبر(ص) با خاندان رسالت انجام داد به ستیزه‌گری و عداوت شبیه تر بوده است تا بی مهری و کم لطفی؛ خشونت برخورد دستگاه خلافت به حدی بوده است که در قرن های پسین نیز سبب تعجب برخی از معتقدان به نظام خلافت نیز گردیده بود و آنان را به اظهار شگفتی نسبت به رخدادهایی چون «یوم الدار» و هجوم به بیت فاطمه (س) واداشته است.
اینکه محدثان اهل سنت گزارش کرده اند ابوبکر، خلیفه وقت در روزهای پایانی عمر خود، دست بر دست می کوبید و ابراز تاسف می کرد که ای کاش هجوم به خانه فاطمه و غصب فدک را در کارنامه حکومت خود نداشتم نمونه ای از دامنه وسیع برخورد نا معمول، شدید و دور از انتظار برای جامعه اسلامی بوده است.
ابن ابی الحدید در شرح نهج البلاغه از تاسف شدید برخی از بزرگان مذاهب و استادان خویش از چنان برخوردی، در چند مورد گزارش داده است. هم چنانکه تعبیر «نارضایتی حضرت فاطمه (س)» کلامی تلطیف شده است و گرنه آنچه که بر زبان حقگوی و انصاف گرای فاطمه (س) گذشته و بدان تصریح گردیده است، خشم، غضب و اندوه آن بانوی بزرگ را منعکس می کند که بسیار فراتر از تعبیر «نا رضایتی» است.
در ابتدای خطبه آن حضرت که در بستر شهادت بر زبان رانده، آمده است که «اصبحت والله عائفه لدنیاکم، قالیه لرجالکم…؛ به خدا سوگند از دنیای شما بیزار و از مردان تان خشمناکم!…». همان جا در عبارت های دیگری می فرماید: «ویحهم أنّی زحزحوها عن رواسی الرساله و قواعد النبوه، و مهبط الوحی الأمین..؛ وای بر آنان که حاکمیت را از ارکان و قله های رسالت و پایه های نبوت و خانه ای که جبرئیل در آن فرود می آمد دور کردند… ». در همین خطبه است که فاطمه (س) از جریان شناسی عملکرد خلافت، پرده بر می دارد و از آن به «انتقام از علی (ع)» تعبیر می کند. « و ما الذی نقموا من ابی حسن؟!..؛ انتقام چه چیزی را از علی گرفته اند؟!؟…».
خطبه فاطمیه
بانوی بزرگ اسلام در خطبه مسجد پیامبر(ص) نیز در برابر انبوه مهاجر و انصار که در حقیقت برای شنیدن اولین و آخرین سخنان او گردآمده بودند از ظلم و ستم آشکاری که علیه خاندان پیامبر(ص) جریان داشت سخن گفت و فریاد رسی خواست؛ «ما هذه الغمیضه فی حقی و السنه عن ظلامتی؟…؛ این چه چشم پوشی است که در باره حق من دارید؟ و چه خواب زدگی است که در ظلم و ستم بر من دچار شده اید؟!..».
اگر بر اینها توصیف امام علی(ع) از آنچه که بر فاطمه پس از پیامبر گذشته است را بیفزایید عمق خشم فروخورده خاندان پیامبر را از ماجرای برخورد خشونت بار عمال خلیفه، در می یابید. «مِن تظافر أمتّک علی هضمها؛ همدستی امت تو برای خرد کردن و لِه کردن دخترت…».
پیام اصلی خطبه حضرت زهرا(س) به حقیقت و بدون هیچ عبارت پردازی، بر کشیدن علی بن ابی طالب(ع) بر منبر مسجد مدینه بود. همان گونه که پیامبر در غدیر انجام داد و علی(ع) را به تاریخ شناسانید. استاد حکیمی، صاحب کتاب «الحیات» در یادداشت های فاطمیات خود، محورهای کلام معجزه آسای زهرا (س) را گسترش توحید و براندازی شرک و تاریخ رنج ها و دستاورد های پیامبر (ص) و جایگاه قرآن و عدالت و امامت و در نهایت حماسه مقدس شیعی بر می شمارد. مجموعه ای از اندیشه های بزرگی که برای احیای مجدد اسلام توسط آن بانوی یگانه تاریخ در آفاق اسلامی و در میان اهل قبله، کافی بوده و هست.
حجت الاسلام حسین انصاری، استاد حوزه و دانشگاه